TOHUMCULUKTA İLHAMİ ÖZCAN AYGUN GERÇEĞİ

Tohumculuğun harika çocuğu Ziraat Yüksek Mühendisi İlhami Özcan Aygun, azmiyle, çalışkanlığıyla tüm dünyaya Türk tohumculuğunun damgasını vuruyor.

TOHUMCULUKTA İLHAMİ ÖZCAN AYGUN GERÇEĞİ

Tekirdağ’da faaliyet gösteren Trakya Tarım ve Veterinerlik firması, kurulduğu günden beri özellikle tarımın bel kemiği olan tohumluk üretimi alanında uzmanlaşmış, her geçen gün büyümeye devam eden bir şirket olarak göz dolduruyor. Trakya’dan dünyaya açılan firma birçok ülkeye ihracat yapmanın yanı sıra yurt dışında da üretim yaparak Trakya’da bir ilke imza attı. Uluslararası piyasada günden güne büyüyen bir pazara sahip olan firmanın Yönetim Kurulu Başkanı Ziraat Yüksek Mühendisi İlhami Özcan Aygun, firmasının dünden bugüne geldiği noktayı değerlendirdi.

Tekirdağ’da üretime başlayan ve kısa sürede dünya piyasalarına açılan Trakya Tarım ve Veterinerlik firmasının mimarı, Ziraat Yüksek Mühendisi İlhami Özcan Aygun, başarılı firmanın dününü ve geleceğini masaya yatırdı.

Tekirdağ’dan dünyaya açılan Trakya Tarım, özellikle tarımın bel kemiği olan tohumluk üretiminde uzmanlaşarak kısa sürede uluslararası bir firma haline geldi. Araştırma ve Geliştirmeye verilen önemin bunda büyük payı olduğunu ifade eden Aygun, başarının gerçek bir ekip çalışması ile mümkün olduğunu belirtti.

TRAKYA TARIM OLMAK

Trakya Tarım firmasının bugünlere nasıl geldiğini Aygun kendi ifadeleri ile işte böyle anlatıyor:

“Başarılı bir insanın yaşamında en büyük hazla söyleyebileceği söz 'Ben Yaptım' diyebilmesidir. Ama en zor olanı 'Biz Yaptık' diyebilmektir. Çünkü iki insanın bir araya gelerek ortaya yeni eser çıkarması o kadar kolay değildir. Evet, Trakya Tarım ve Veterinerlik Tic. Ltd. Şti.’ni bir tohum markası olarak 'Biz Yaptık' diyebiliyoruz. Bu başarının temelinde Ekip çalışması' ruhu yatmaktadır. 1995 yılında kurulan Trakya Tarım ve Veterinerlik Tic. Ltd. Şti bugün tohumculuk alanında Türkiye’deki dünya devlerinin arasında yer almaktadır.

Misyonumuz sahip olduğumuz deneyimli üretim ekibiyle son teknolojiyi uygulayarak yerli ve yabancı şirketlerle işbirliği yapmak, profesyonelce ve en önemlisi güvenle hizmet vererek Türkiye tohumculuk sanayine yön veren bir şirket olmaktır.

Trakya Tarım ve Veterinerlik Tic. Ltd. Şti.’nin Finansmanı %100 yerli sermaye ile karşılanarak kurulmuş ve hiçbir yabancı ortaklığı bulunmamaktadır. Şirketimiz deneyimli ekibiyle buğday, arpa, yulaf, tritikale, çeltik ve yem bitkilerinde üretim ve ıslah çalışmaları yapmaktadır. 

Bugüne kadar yaptığımız ıslah çalışmaları sonucunda 10 adet Ekmeklik buğday (Triticum aestivum), 4 adet Makarnalık Buğday (Tiriticum durum), 6 adet Arpa (Hordeum vulgare), 3 adet Yulaf (Avena sativa), 1 adet Tritikale (Triticale) ve 1 adet Adi fiğ (Vicia sativa) çeşidi geliştirdik ve çiftçilerimizin hizmetine sunduk.

AR-GE’YE BÜYÜK YATIRIM

Geliştirdiğimiz yeni buğday ve arpa çeşitlerinin çiftçilerimize tanıtımını Türkiye genelinde yapılan tarım fuarlarında, firmamızın düzenlemiş olduğu arazide uygulamalı tarla günlerinde ve çiftçi tarlalarında yapmış olduğumuz deneme ve demonstrasyon çalışmaları ile yapmaktayız.

Bir yılda ortalama 12.000 – 13.000 da alanda toplam 6.000 - 7.000 ton sertifikalı tohumluk üretimi yapmaktayız. Tohumluğun işlenmesi ve paketlenmesi ile ilgili olarak Tekirdağ ilinde bulunan 10.000 m2 arazi üzerinde kurulu, 4.000 m2 kapalı depoya sahip tohum işleme tesisimizde hizmet vermekteyiz.

Tohumluğun hazırlanması sırasında sıvı ilaçlama sistemi kullanılmaktadır. Tohumluklarımız topraktan geçebilecek mantari hastalıklara karşı fungisit ile, zararlılara karşı ise uygun insectisitler ile ilaçlanmaktadır. Daha sonra ise 50 kg’lık çuvallı ambalajlar ile satışa sunulmaktadır.

ÇOK SAYIDA ÜLKEYE İHRACAT

Tohumluk satışlarımız başta Pancar Kooperatifleri olmak üzere, Tarım Kredi Kooperatifleri, Ziraat Odaları ve bayilerimiz aracılığı ile yapılmaktadır.

Geliştirmiş olduğumuz yeni çeşitlerin sertifikalı tohumluklarını üretip satışını yaptığımız gibi gelen talepler doğrultusunda diğer tohum firmalarına çeşitlerimizin üretim hakkını vermek koşulu ile de anlaşmalar yapmaktayız. Türkiye pazarına satış yaptığımız gibi aynı zamanda yurtdışına da sertifikalı tohumluk satışı yapmaktayız. (Bulgaristan, Gürcistan, Azerbaycan, Irak ve Suriye vb.)

Bu güne kadar çiftçilerimize kaliteden ödün vermeden hastalıklara dayanıklı, kalitesi yüksek, verimli çeşitler geliştirmek ve çeşitlerimizin birim alanda aynı masrafla daha fazla ürün almaları ve daha fazla gelir elde etmeleri için çalışmalarımızı sürdürdük. Bundan sonraki yıllarda da en verimli ve en kaliteli çeşitleri geliştirmeye devam edeceğiz.

Ayrıca tohumculuğun yanı sıra Trakya Tarım ve Veterinerlik Tic. Ltd. Şti bünyesinde Trakpest tescilli markasıyla  Çevre ve Halk Sağlığı alanında Entegre Haşere Mücadelesi konusunda hizmet  veriyoruz. İlaçlama hizmetlerimizi  T.C. Sağlık Bakanlığının ruhsatlı ilaçlarını kullanarak çevreye ve insana zarar vermeden sürdürüyoruz.”

TSÜAB BAŞKANLIĞI YAPTI

Başarılı kariyerini çeşitli birlikler ve kurumlarda daha da pekiştiren İlhami Özcan Aygun, uzun bir süre Tohum Sanayicileri ve Üreticileri Alt Birliği Başkanlığı görevini de yürüttü. Görev süresi boyunca birçok ülkede çeşitli faaliyetler gerçekleştirerek Türk tohumculuğunun gelişmesine önemli katkılar yapan Aygun, Ukrayna, Kırgızistan, İsrail gibi birçok ülkede konferanslara, panellere, fuarlara ve bunlar gibi sayısız etkinliğe katılarak kâh Türk tohumculuğunun geldiği noktayı anlattı, kâh Türkiye’de tohum sektörünü daha ileri götürmenin yollarını aradı. Birçok ülkedeki tohum birlikleri ile işbirliği ve ortak projeler için imzalar attı. Bütün bu çalışmalar sonucunda Türkiye, dünyanın en büyük tohum üreticisi konumundaki İsrail’e bile tohum ihraç eder hale geldi. 2008 yılında yönetimine girdiği TSÜAB’da 2011 yılında Türkiye çapındaki seçimlerle başkanlığa getirilen Aygun, genç yaşına rağmen Türk tohumuna altın çağını yaşattığı için “Türk Tohumculuğunun Altın Çocuğu” lakabıyla anılmaya başlandı.

TÜRK TOHUMUNU DÜNYAYA TANITTI

Aygun, Türkiye’de yerli tohum üretiminin ve çiftçiler tarafından kullanılmasının yaygınlaştırılması için ülkeyi şehir şehir gezmesinin yanında Türk tohumunun dünyaya tanıtılmasında da büyük hamleler yaptı. Bunun bir örneği de Sudan devlet erkânının kalabalık bir heyetle Trakya Tarım’ın çalışmalarını yerinde incelemek için Tekirdağ’a gelmesiydi. Heyette Sudan eyaletlerinin tarım bakanları, Sudanlı işadamları ve çiftçiler de vardı. Trakya Tarım’ın faaliyetlerini Karacakılavuz Köyü’ndeki Üretim, Araştırma ve Geliştirme İstasyonu’na kadar gelerek yerinde incelemek isteyen heyet, önemli bilgiler ve Türk tohumculuğunun ne kadar gelişmiş olduğu ile ilgili kanaatlerle ülkelerine dönmüştü.

Kırgızistan’a 60 TSÜAB üyesi işadamıyla adeta çıkarma yapan Aygun, “Kırgızistan`a balık satmaya değil, Kırgız halkıyla birlikte balık avlamaya geldik,” diyerek Kırgız halkına Türk tohumculuğunun elde ettiği tecrübeyi aktarma çabalarını dile getirmişti. Kırgız Tarım Bakanı da “Türkiye tohum ıslah alanında ilerideymiş. Son 5 yıl içinde devrim niteliği taşıyan Türk tohum ıslahı çalışmaları neticesinde tohumu ihraç eder dereceye gelmiş. Bizim tohum ıslahçılarımızın Türk tohum ıslahçılarından tecrübe almaları lazım,” sözleriyle durumu özetlemişti.

Yine TSÜAB olarak tarımsal üretimin devlerinden biri olan Ukrayna’ya sık sık giden Aygun, bu ülkeyle de çok önemli işbirliği anlaşmaları yapmış, Ukrayna’ya olan tohumluk ihracatını zirveye çıkarmıştı. Bu ziyaretlerinden birinde Aygun, “Yeni bir dünya kurmak için yola çıktık. Tohum sanayicileri olarak biz de burada yerimizi aldık. Yeni bir dünya oluşuyor. Türkiye burada küresel oyuncu ve lider. Bu süre içerisinde Türk tohumcuları da liderliğini yavaş yavaş göstermeye başladı. Bizim de 2023 hedeflerimiz var. Bunlar; dünya devleri arasında ilk üçte olmak, ihracatımızı 500 milyon dolara çıkartmak ve 5 milyar dolarlık ticaret hacmi. Bu hedeflere ulaştıktan sonra hedeflerimizi daha da büyüteceğiz,” sözleriyle bu sektörde ne kadar büyük hedeflere ve ne kadar uzak bir görüşe sahip olduğunu gösteriyordu.

SEKTÖRÜ HER ALANDA SAVUNDU

Hibrit tabir edilen ıslah edilmiş tohumların sık sık GDO’lu (Genetiği ile oynanmış) olarak lanse edilmesine her platformda karşı çıkan ve tohumculuk sektörünü korumak için çabalayan Aygun, bu uğurda herkesle büyük bir mücadeleye girmişti.

Aygun, 'Tohumlarla ilgili, gerçek dışı, bilimsel bilgiye dayanmayan değerlendirmeler sebze meyve satışlarını, ihracatı, tohum üreticilerini olumsuz etkiliyor. Tohumun içine yerleştirilen mekanizmalar ile insanların 20 yıl sonra öleceği, hurafeden başka bir şey değil. Bu açıklamalar, tohum üreticileri, çiftçiler, ihracat açısından sorun. YÖK Başkanı gereğini yapmalıdır,” diyerek YÖK Başkanı da olsa bilimsel temele dayanmayan iddialarla ortaya çıkan herkese karşı mücadele edeceğini açıkça ifade etmiş, YÖK Başkanını istifaya çağırmıştı.

Dünyaca ünlü çevreci örgüt Greenpeace’in Türkiye’nin sebze-meyve ihracatı ile ilgili hazırladığı rapora da aynı kararlılıkla ve inançla karşı çıkan Aygun, “Türkiye`den ihraç edilen her türlü sebze ve meyvelerin ithalatçı ülkeler tarafından uzun yıllardan beri çok sıkı kontrol ve testlere tabi tutulduğu bilinmektedir. Ayrıca, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın sağlıklı ve güvenli gıda üretimine vermiş olduğu öneme paralel olarak yurt içinde uygulanan ve insan sağılığını öne çıkartan `İyi Tarım Uygulamaları`, `Tarladan Sofraya`, `Reçeteli Zirai İlaç Satışı` gibi değişik programları ile yine son zamanlarda sayıları hızla artan özel ve kamu laboratuvarlarını ve sayıları giderek artan test ve analizleri yok saymak mümkün müdür?” sözleriyle davasını savunmuştu.

“EN BÜYÜK SİLAH TOHUM OLACAK”

Yaptığı işe kendini ne kadar adadığını ortaya koyan şu sözler ise Aygun’un Türk tohumculuğuna neler kattığını özetler nitelikteydi: “Tohum hayatın başlangıcıdır. Eğer tohum üretmiyorsanız paranız olsa bile tohumu satın alacağınız yer onu satmadığında, o ürünü bulma şansınız yok. Üretimin ana kaynağı tohum olduğu için, bana göre gelecekteki en büyük silah tohum. Tohumculuk Türkiye`de ve dünyada yükselen bir değer. Dünyadaki savunma sanayinin sahipleri, silah tüccarları tohumcu oluyorlar, tohum firmalarının hisselerini alıyorlar. Türkiye bir tarım ülkesi ve sanayisi tamamen tarıma endeksli. Bu yüzden birinci sınıf tarım arazilerinin korunması gerekiyor.”

İSRAİL`İN TOHUMLARI TÜRKİYE`DEN

Aygun’un Türk tohum sektöründe sorumluluk almaya başladığı 2008 yılından bu yana adeta atağa kalkan tohum üreticiliği, kelimenin tam anlamıyla altın çağını yaşıyor. Daha önceleri tohumda dışa bağımlı hale gelen Türkiye, artık kendi ihtiyacının tamamına yakınını yerli tohumdan karşılıyor, yurtdışına milyonlarca dolarlık tohum ihracatı yapıyor.

Gelinen bu noktada Trakya Tarım firmasının ve Ziraat Yüksek Mühendisi İlham Özcan Aygun’un katkısı hiç kimse tarafından görmezden gelemiyor. Özellikle İsrail güdümünde olan Türk tohum pazarı, öyle bir noktaya geldi ki, artık İsrail’e tohum ihraç eder hale geldik. Bu konuda Aygun şunları söylüyor: “İsrail, kendi tohum şirketlerini çok uluslu firmalara kaptırdı. Bizim rakibimiz artık İsrail değil, çok uluslu şirketlerdir. Şu anda ABD, Rusya, İtalya, Almanya ve İspanya`nın da içinde yer aldığı dünyanın 100’e yakın ülkesine tohum ihracatı yapıyoruz. 2002 yılından itibaren Türkiye`de tohumculuk artmaya başladı. Bunda sertifikalı tohum kullanım ve üretim desteklerinin artmasının önemli payı var. Türkiye`de üretilen buğday tohumlarının yüzde 100`ü yerli tohumlar. Ayçiçeği, mısır ve pamuk tohumculuğunda da özel sektör oldukça ileride. Pamuk ile artık övünüyoruz. Piyasadaki kırçıllı kavun olarak bilinen kavunun, yüzde 95`i Adana`daki bir yerli firmaya ait. Biberde de, Antalya`da bulunan bir firmamız Hollanda`da Türk Bayrağı`nı dalgalandırıyor. Türkiye’de tohum piyasasının büyüklüğü 1 milyar doların üzerinde. Tarımsal üretimde kullanılan tohumların önemli bir kısmının yurtdışından ithal edildiğine yönelik haberler doğru değil. Türkiye’de üretim yapan yerli firmalarımız tüm tohum ihtiyacını karşılayabilecek düzeydedir.”

HALA ÇALIŞIYOR

Türk tarımına ve özellikle tohumluk üretim sektörüne bu kadar büyük katkılar yapmış olan Aygun, hala sanki hiçbir şey yapmamış gibi çalışmaya ve üretmeye devam ediyor. Türkiye’yi tohum pazarında dünyanın en büyük üçüncü ülkesi yapabilmek için durmadan çalışacaklarını dile getiren Aygun, “Tohum üreticileri olarak 2023 hedefimiz var. 500 milyon dolarlık tohum ihracatı 1 milyon tonu aşan sertifikalı tohum ve 5 milyar dolarlık işlem hacmi. Bu hedef de nihai sonuç değildir. Her zaman daha iyisi vardır ve bizler o daha iyiye ulaşabilmek için hep çok çalışacağız,” diyor.

İLHAMİ ÖZCAN AYGUN KİMDİR?

24.01.1969`da Edirne İli Havsa ilçesinde doğdum. İlk, orta ve lise tahsilimi Havsa da yaptım. 1987 yılında Trakya Üniversitesi Tekirdağ Ziraat Fakültesinin Tarla Bitkileri Ana Bilim dalına kayıt yaptırdım. 1991 yılında Ziraat Mühendisi olarak mezun oldum. Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsünde mastır yaparak 1994 yılında, Ziraat Yüksek Mühendisi unvanını aldım. Halen doktora yapmaktayım.

İş hayatıma, Tekirdağ`da kurulu olan Önder Çiftçi Projesinin tohumluk üretimi ıslahı ve pazarlaması konusunda olmak üzere Ziraat Mühendisi olarak başladım.

Bu süre içerisinde ilimizde ve Trakya bölgesinde her köye defalarca giderek binlerce çiftçiyle tanışma fırsatı buldum. Ayrıca bu sürede içerisinde yurt dışında birçok bilimsel toplantı, seminer ve kurslara katılarak özellikle buğday tohumculuğu ile ilgili olan orta Avrupa ve doğu Avrupa ülkelerinde kendime yer edindim. Almış olduğumuz teknik bilgi tecrübeleri Türk çiftçisinin hizmetine sunmaya çalıştım. 25.08.1995 yılında Trakya Tarım ve Veterinerlik Tic. Ltd. Şti.`ni kurdum. O tarihten bugüne kadar çok hızlı büyüyoruz, bu büyüme bölgemizde çok iyi bir ismimiz olması ve bu güne kadar ülkemizde önemsenmeyen tohumculuk konusunda yatırım yapmak olmuştur.

Mesleğim ile ilgili, yurt içi ve yurt dışında bakanlıklar ve dünya tohumculuk örgütleri ile birçok toplantı, seminer ve kurslara katılımlarım devam etmektedir.

Yaşamım süresince birçok sivil toplum örgütünde görev aldım. Ziraat Mühendisler Odası Tekirdağ Şube Başkan Yardımcılığı, Tekirdağ Spor Başkan Yardımcılığı, Kızılay, THK, Tekirdağ Güzelleştirme ve Geliştirme Derneği, Halkevi, Yelken kulüp üyeliklerim bulunmaktadır.

Ayrıca Türkiye’nin en önemli tohumculuk birliği olan Tohum Sanayicileri ve Üreticileri birliğinde 2008-2010 yılları arasında Yönetim Kurulu Üyeliği yaptım. 2011 yılında tüm Türkiye’deki tohum firmalarının seçmesiyle bu birliğin başkanlığına seçildim.

Türkiye genelinde Tohum Sanayicileri Ve Üreticileri Birliği Başkanlığım döneminde Ankara’daki bürokrasi başta olmak üzere yoğun çalışmalarda bulundum. Ülkenin her şehrini tek tek Türk tohumculuğu için gezdim. Onlarca dünya şehrinde Tekirdağlı bir vatandaş olarak Türk tohumculuğunu temsil ettim.

Halen Tekirdağ Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkanvekilliği görevini sürdürüyorum.

Evli ve 2 çocuk babasıyım.