Bugün, 7 Temmuz 2025 Pazartesi

Dr. Ebru Atilla´dan aşı konusundaki bilinmeyenler

Bulaşıcı hastalıklarla mücadele edebilmenin en etkin yolu aşılamadır ve 20. yüzyılın en önemli halk sağlığı kazanımlarından biridir. Türkiye ´de aşı karşıtlığına ve aşı reddine, bu konudaki yasal boşluk da neden olmaktadır.

SAĞLIK 11.11.2019 16:23:17 0
Dr. Ebru Atilla´dan aşı konusundaki bilinmeyenler

Aşı konusunda yaşanan tereddütler, aşı reddi ve aşı karşıtlığı konusunda Türk Tabipleri Birliği Etik Kurulu görüşü

 Bulaşıcı hastalıklarla mücadele edebilmenin en etkin yolu aşılamadır ve 20. yüzyılın en önemli halk sağlığı kazanımlarından biridir. Türkiye ´de aşı karşıtlığına ve aşı reddine, bu konudaki yasal boşluk da neden olmaktadır. Türk Tabipleri Birliği (TTB) Etik Kurul görüşünden kısaca bahsetmek isterim.

Aşılar Neden Önemlidir?

Aşılar, çocuk ölümlerini azaltma aracı olarak önerilmesinden bu yana etkili bir biçimde beklentileri gerçekleştirmişlerdir. UNICEF verilerine göre aşı ile önlenebilir altı hastalık (boğmaca, difteri, tetanos, kızamık, çocuk felci, verem) nedeniyle olan çocuk ölümlerinin sayısı 1989´da 5 milyon dolayında iken, bugün bu altı hastalıktan ölüm yılda yalnızca 100 bin dolayındadırDünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Avrupa bölgesi aylık bildirim verilerinden elde edilen bilgilere göre, 2013 ve 2015 yıllarındaki kızamık salgınında hastalananların çoğu aşısız çocuklardır.  DSÖ kızamık aşısı yapılmadığında yılda 2,7 milyon çocuğun kızamık komplikasyonları nedeniyle öleceğini öngörmektedir. ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezi verilerine göre çocuk felci (poliomiyelitis) aşısı yapılmaması durumunda her yıl çocuk felcinin neden olacağı fiziksel engellilik sonucu ölüme kadar giden bir sürecin gözleneceği yaklaşık 20.000 hasta çocuk ortaya çıkacaktır. Sonuç olarak birçok hastalığın ortadan kalkmasında ve yaşanan salgınların tekrarlanmamasında aşıların katkısı yadsınamaz ve bağışıklama en güçlü ve düşük maliyetli halk sağlığı girişimi olmaya devam etmektedir.

 Günümüzde de aşıların uygulanması konusunda toplumların tamamının güven, kabul ve kararlılık göstermediği bilinen bir gerçektir. Giderek artan ölçüde aşıların olası yan etkilerine ilişkin kaygıların, endişelerin, tereddütlerin, yanlış inanışların yaygınlaştığı gözlemlenmektedir. Bu durum aşı konusunda tereddüt, aşı reddi ve aşı karşıtlığı olarak isimlendirilen yaklaşımlarla yaşama yansımaktadır. Hatta birçok anne baba çocuklarına aşı yaptırmamak için yasal yollar araştırmaktadır. Bu kapsamda, kamuoyuna da yansıdığı üzere, anne-babalar tarafından çocuklarına aşı yaptırmamak için yapılan yerel mahkeme başvuruları, bunlara ilişkin yerel mahkemelerin aldıkları kararlar, Yargıtay içtihatları ve en son olarak da Anayasa Mahkemesi (AYM)´nin aldığı karar ciddi tartışmalara yol açmaktadır. 

 Aşılar Güvenli Tıbbi Ürünlerdir

Aşılar uygulanmadan önce yararlılık ve güvenlik incelemelerinden geçmektedir, uygulamaya geçiş sonrası da istenmeyen etkiler ve yan etkiler açısından sürekli olarak izlenmektedir. Yaratılan yanlış algılara karşın aşılar güvenli tıbbi ürünlerdir, çünkü;

  • Aşılanma (BCG, BDT, KKK, OPV) sonrası  bakteriyel enfeksiyon sıklığı aşılanmayan çocuklara göre daha yüksek değildir.
  • Doğal grip enfeksiyonundan daha sık Guillain Barre sendromuna yol açmazlar.
  • Kızamık aşılaması otizme neden olmamaktadır.
  • Aşılarda alüminyum tuzları, bağışık yanıtı güçlendirmek için 1930´lardan beri kullanılmaktadır ve aşılardaki dozu çok düşüktür. Aşılanan çocuklarda yapılan araştırmalar, serumda alüminyum düzeyinin toksik düzeyin çok altında olduğunu göstermektedir.

 

 Bağışıklık sistemi yetmezliği olanlar, kanser tedavisi görenler, organ nakli hastaları, çok yaşlılar, hamileler, çok küçük bebekler gibi aşılanamayan riskli popülasyonları olası bir salgında korumak için gereken toplum bağışıklığı eşikleri %80-95 arasında değişmektedir. Aşılama oranları bu oranların altına düştüğünde o toplumda salgınlar görülmeye başlamaktadır. Ailelerin çocuklarını aşılatmama kararı sadece kendi çocukları için değil, toplumdaki birçok farklı insan grubu için de sağlık tehdidi oluşturmaktadır.

Çocuk Hakları Açısından Aşılama: Aşı Çocuğun Yaşama Hakkını Koruma Araçlarından Biridir

Ulusal ve Uluslararası Hukuk Açısından Aşılama Devletin Görevidir

Bu konuda ulusal ve uluslararası hukuk da etik ilke ve kurallarla paralellik göstermektedir. Anayasanın 5. maddesi uyarınca Devletin temel amaç ve görevleri arasında “kişinin temel hak ve hürriyetlerini, sosyal hukuk devleti ve adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak surette sınırlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmaya, insanın maddî ve manevî varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamaya çalışmak” sayılmaktadır. Çocuk Haklarına Dair Sözleşmenin 3. maddesi de tüm düzenleme ve uygulamalarda çocuğun üstün yararının esas alınması gerektiğini belirtmektedir. Sözleşmenin 19. maddesinde devlete aileden gelebilecek istismar ve ihmal eylemlerine karşı da koruma yükümlülüğü yüklenmektedir.

Bu çerçevede, devletin çocuğun üstün yararını gözeterek, aşılamayı gerçekleştirmek yönünde pozitif bir ödevi bulunmaktadır. Bu pozitif ödev Anayasa ve uluslararası sözleşmelerle uyumlu bir şekilde yerine getirilmelidir. Bu nedenle, kişinin bedenine tıbbi bir müdahale niteliğini taşıyan aşılama işleminin hangi koşullarda, kimler tarafından yapılabileceğinin öngörülebilir bir şekilde düzenlenmesi gerekmektedir. Bu yasal dayanağın yokluğu AYM´nin konuya ilişkin bir bireysel başvuruda müdahalenin Anayasa´yı ihlal ettiği sonucuna ulaşmasına neden olmuştur. AYM, aşılamayı değil aşılamanın yasal dayanağının olmamasını Anayasa´ya aykırı bulmuştur.

O halde, konunun evrensel bilimsel gereklilikler ışığında toplum sağlığı ve çocuğun üstün yararını dikkate alarak düzenlenmesi gerekliliği yasama organı açısından bir anayasal yükümlülüktür. Gerekli yasal düzenlemeyi takiben, gerekli önlemleri alarak etkili bir aşılamanın hayata geçirilmesini sağlamak da yürütme organının temel bir insan hakları ödevidir.

Aşılama hizmetleri kamusal bir sorumluluktur. Bu nedenle kamuoyunun bilimsel veriler ışığında aşıyla korunabilen hastalıklar konusunda aydınlatılması, aşı karşıtı tezlerin çürütüleceği eğitsel araçların geliştirilmesi ve risk altındaki kişilerin bağışıklama ile korunması konusunda yasal düzenlemelerin yapılması gereklidir.Yetkililer bu konuda net ve tutarlı bir tutum izlemelidir. Aşı karşıtlığı yaparak toplumdaki bağışıklık orantılarının düşmesine, salgınların ortaya çıkmasına neden olanlar konusunda tutarlı bir kamusal sorumlulukla yasal yoldan mücadele edilmesi, bilimsel verilere dayanmayan, gerçeği yansıtmayan bilgilerin yaygınlaşmasının önlenmesi de çok önemli ve gereklidir.

 Aşı uygulamasını yürüten hekimlere de büyük sorumluluk düşmektedir. Aşı uygulaması yapan hekimlerin, aşıları kaygı ve kuşkuyla karşılayan kişilere ve onların dini inançlarına saygılı bir biçimde yaklaşmaları önemlidir. Hekimler aşı konusundaki tereddüdün, buna yol açan etmenlerin, bu alanda sık kullanılan tartışmaların farkında olmalıdır. Aşı reddi ve aşı karşıtlığı ile mücadelede bilimsel verilere dayanan ve karşıdaki kişiyi anlamaya ve ikna etmeye çalışan, ötekileştirici, yargılayıcı olmayan bir yaklaşım izlemelidir.

 

 

 

 

 

 

 

 

KARAR PARTİ KARARINI AÇIKLADI…

ÜNİVERSİTEMİZ 2024-2025 AKADEMİK YILI LİSANS MEZUNİYET TÖRENİ GERÇEKLEŞTİ

TEKİRDAĞ BAROSU’NDAN GÖZALTI TEPKİSİ: “AVUKATLIK FAALİYETLERİ SUÇ DEĞİLDİR!”

Optimed Kapaklı Hastanesi Hizmetinizde!

Karadeniz Yayla Şenlikleri Kültür ve Coşkunun Buluşma Noktası Oldu

Başkan Nallar’dan Ankara Çıkarması

Hanımeli Çilek Cafe

Hanım Eli Çiçek Tarlası

Hanımeli Lavanta Tarlası

ÖZEL TEKİRDAĞ YAŞAM HASTANESİ; GENİTAL ESTETİK AMELİYATI

YAZ AYLARINDA GÖRÜLEN ALERJİLER ARTIYOR

Tekirdağ’da Huzur İçin Yeni Adım: Emniyet WhatsApp Hattı Hizmete Girdi

PARKLAR İLLA CİNAYET VE UYUŞTURU YUVASI MI OLSUN?

KAYMAKAM MURAT EREN DERNEĞİMİZİ ZİYARET ETTİ

GÜMÜŞ İNŞAAT AİLE SAĞLIĞI MERKEZİ YAPIMINI ÜSTLENDİ

ASYAPORT TÜRKİYE ZİRVESİNDE: 2024’ÜN KONTEYNER ŞAMPİYONU TEKİRDAĞ’DAN

CHP TEKİRDAĞ MİLLETVEKİLİ NURTEN YONTAR ENGELLİ PERSONEL ÇALIŞTIRMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜ SORDU

SAATİ TEKİRDAĞ’DA KURDUK, TEŞEKKÜRLER…

DEVA PARTİLİ AVŞAR: “YÜZ ÖLÇÜMÜ KONYA OVASI KADAR BİLE OLMAYAN ÜLKELERDEN ÜRÜN İTHAL EDİYORUZ”

ERGENE’DE GERÇEKLEŞTİRİLEN SALDIRIYA KARŞI GÜÇLÜ TEPKİ: BİRLİK VE DAYANIŞMA MESAJI VERİLDİ

ÖZEL TEKİRDAĞ YAŞAM HASTANESİ; PLASTİK, REKONSTRÜKTİF VE ESTETİK CERRAHİ İŞLEMLERİ – OP. DR. HAKAN FATİH MEREV

İrmetHospital’da Kanser Tanısı Konulan Hastaya Trakeobronşiyal Stent Uygulaması

İşte Kardeşlik: Almanya’da Tekirdağ Meydanı Tekirdağ’da Bayreuth Parkı

SÜLEYMANPAŞA’NIN EN GÜZEL YERİNDE SONSUZA KADAR DEV TÜRK BAYRAĞI DALGALANACAK

ŞARKÖY’DE DÜNYA ÇEVRE GÜNÜ ŞENLİĞİ RENLİ ANLARA SAHNE OLDU

Halk toplantıları Bahçedere ile devam etti

Çorlu Kaymakamı Murat Eren'den Çorlu Belediyesine Veda Ziyareti

MÜSİAD Tekirdağ Şubesi, Diyarbakır’daki Başkanlar Toplantısında “Terörsüz Türkiye” Vizyonuna Güçlü Destek Verdi

TEKİRDAĞSPOR’A YENİ DÖNEM: GÜÇLÜ YÖNETİM, GÜÇLÜ VİZYON

Asyaport personeli sahilleri ve deniz dibini temizledi

Yükleniyor

Karadeniz Yayla Şenlikleri Kültür ve Coşkunun Buluşma Noktası Oldu

Başkan Nallar’dan Ankara Çıkarması

Hanımeli Çilek Cafe

Hanım Eli Çiçek Tarlası

Hanımeli Lavanta Tarlası

PARKLAR İLLA CİNAYET VE UYUŞTURU YUVASI MI OLSUN?

KAYMAKAM MURAT EREN DERNEĞİMİZİ ZİYARET ETTİ

GÜMÜŞ İNŞAAT AİLE SAĞLIĞI MERKEZİ YAPIMINI ÜSTLENDİ

CHP TEKİRDAĞ MİLLETVEKİLİ NURTEN YONTAR ENGELLİ PERSONEL ÇALIŞTIRMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜ SORDU

ERGENE’DE GERÇEKLEŞTİRİLEN SALDIRIYA KARŞI GÜÇLÜ TEPKİ: BİRLİK VE DAYANIŞMA MESAJI VERİLDİ

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 36 30 1 5 60 95
2.Fenerbahçe 36 26 4 6 51 84
3.Samsunspor 36 19 10 7 14 64
4.Beşiktaş 36 17 8 11 23 62
5.İstanbul Başakşehir 36 16 14 6 4 54
6.Eyüpspor 36 15 13 8 5 53
7.Trabzonspor 36 13 11 12 13 51
8.Göztepe 36 13 12 11 9 50
9.Rizespor 36 15 17 4 -6 49
10.Kasımpaşa 36 11 11 14 -1 47
11.Konyaspor 36 13 16 7 -5 46
12.Alanyaspor 36 12 15 9 -7 45
13.Kayserispor 36 11 13 12 -12 45
14.Gazişehir Gaziantep 36 12 15 9 -5 45
15.Antalyaspor 36 12 16 8 -25 44
16.Bodrum FK 36 9 17 10 -17 37
17.Sivasspor 36 9 19 8 -16 35
18.Hatayspor 36 6 22 8 -27 26
19.Adana Demirspor 36 3 28 5 -58 2